هوشمندسازی ساختمان

هدف از هوشمندسازی ساختمان چیست؟

امروزه با گسترش تکنولوژی، می­‌توانیم کنترل بیشتری بر زندگی روزمره­مان داشته باشیم. در این راستا شاید شما اصطلاح هوشمندسازی ساختمان یا BMS را شنیده و حتی با آن آشنایی کامل داشته باشید؛ هدف اصلی BMS بهره­‌وری در مصرف انرژی و هزینه‌­های اقتصادی است. در این زمینه دوره­‌های آموزش هوشمندسازی ساختمان در مراکز مختلفی هم دایر شده است. گفتنی است که هوشمندسازی ساختمان با خانه هوشمند دارای تفاوت­هایی است چرا که هدف اصلی خانه هوشمند، ایجاد رفاه و راحتی استفاده از تجهیزات و ایجاد محیطی لوکس و پیشرفته است. اما مدیریت هوشمند ساختمان که معادل انگلیسی آن Building management system است و به صورت مختصر BMS گفته می­‌شود به مجموع‌ه­ای از سخت­‌افزارها و نرم‌­افزارهایی گفته می­‌شود که با هدف مانيتورینگ و کنترل یکپارچه بخش­‌های مهم در ساختمان نصب مي­‌شوند. در این مجموعه، بخش‌­های مختلف ساختمان به طور مداوم مورد پایش قرار می­‌گیرند و اعمال فرامین به آنها به گونه­‌ای است که عملکرد قسمت­‌های گوناگون ساختمان به صورت متعادل و در وضعیت بهینه با یکدیگر کار می­‌کنند؛ هدف آنها از این همکاری منظم، کاهش مصرف ناخواسته انرژی است. در این روش، اختصاص انرژی در ساختمان محدود به جاهایی است که از آن بهره‌­برداری می­‌شود.

بنابراین می­‌توان اینگونه تلقی کرد که BMS شامل همه سرویس­‌های الکتریکی، مکانیکی و حفاظتی مربوط به ساختمان است. سرویس­‌ها شامل آسانسور، برق اضطراری، سیستم تهویه هوا، سیستم­‌های گرمایشی و سرمایشی، سیستم هوشمند کنترل استخر , سونا و جکوزی، سیستم آبیاری، پله برقی، دوربین مدار بسته، کنترل تردد، کنترل روشنایی، اطفای حریق و مواردی از این دست هستند.

اهداف هوشمندسازی ساختمان

بسیاری از افرادی که در حیطه هوشمندسازی ساختمان فعالیت می­کنند و دوره‌­های آموزش هوشمندسازی ساختمان را گذرانده‌­اند، می­دانند که این روش با اهدافی همراه است که در ادامه به مهمترین آنها اشاره کرده­‌ایم:

• فراهم کردن محيطی مطلوب برای ساکنین ساختمان؛
• استفاده از تجهيزات به صورت بهینه و بالا رفتن عمر مفيد آنها؛
• ایجاد سيستم کنترلی که قابليت برنامه‌­ریزی زمانی عملکرد را دارد؛
• کاهش قابل ملاحظه هزینه­‌های نگهداری و بهينه­سازی مصرف انرژی؛
• از بین رفتن نياز به پيمانکار دائمی ساختمان؛
• امکان مانيتورینگ و کنترل کردن همه بخش­‌های تحت کنترل بوسیله اینترنت؛
• بنا به یکپارچه­‌سازی ساختمان، همه تجهيزات به شکل هماهنگ با هم کار می­کنند و امکان تداخل یا احتمال ایجاد مشکلات ناشی از عدم هماهنگی بین آنها به صفر می­رسد؛
• امکان دریافت گزارشات آماری از همه تجهيزات و عملکرد آنها با هدف بهينه­‌سازی مصرف و عملکرد.

در مورد پروتکل KNX هم باید بدانید در ساختمان‌های کوچک و بزرگ، منازل مسکونی، ساختمان‌های تجاری و صنعتی مورد استفاده قرار می­گیرد. به سبب استفاده از  پروتکل KNX سیستم‌های امنیتی، میزان روشنایی، مصرف انرژی و مواردی از این دست مورد کنترل قرار می­گیرند. در حقیقت این پروتکل در راستای هوشمندسازی ساختمان عمل می­کند و بواسطه آن مصرف انرژی حداکثر تا 60 درصد کاهش می­یابد. پروتکل KNX یک استاندارد جهانی به شمار می­رود که در سراسر جهان از آن استفاده می­شود.

پروتکل KNX چگونه عمل می­کند؟

کابل انتقال KNX یا KNX bus بخش اصلی سیستم است. این خط انتقال در قالب یک پروژه جدید ساخت و ساز ساختمان هوشمند نصب می‌شود. بعد از نصب این پروژه، سایر قسمت­ها بر اساس استانداردهای KNX به این کابل منتقل شده و سپس به یکدیگر متصل می‌شوند. این کابل اصلی وظیفه انتقال اطلاعات به مرکز کنترل را بر عهده دارد. مرکز کنترل می‌تواند لپ‌تاپ، تلفن هوشمند یا رایانه باشد. به این صورت تبادل اطلاعات به بهترین نحو در بین تمام بخش­های ساختمان هوشمند برقرار می­شود.

برای ملموس­تر شدن بحث فوق یک مثال می‌­زنیم که احتمالا شما را هم مشتاق هوشمندسازی ساختمان­تان خواهد کرد. در نظر بگیرید که شما از خانه خارج شده­ و فراموش کرده‌­اید دستگاه­‌های برقی­تان را خاموش کنید. در وضعیتی که ساختمان­تان هوشمند باشد، به سهولت می­‌توان با کمک گوشی هوشمند یا لپ­تاپ خود، آنها را خاموش کنید و به این صورت است که در مصرف انرژی صرفه جویی می­‌شود. این سهولت کار را برای کنترل لوازم گرمایشی و سرمایشی هم می­‌توان مورد استفاده قرار داد. به این صورت است که بهره‌­وری در مصرف انرژی و هزینه­‌های اقتصادی رخ می­‌دهد.

گفتنی است که هوشمندسازی ساختمان فقط در بحث بهینه کردن مصرف انرژی مد نظر نیست. شما می‌­توانید با استفاده از این فناوری، امنیت ساختمان خود را هم بالا ببرید و با کنترل از راه دور دوربین­‌های مداربسته ساختمان، به این هدف برسید.

تا قبل از استفاده از پروتکل KNX، رسیدن به این هدف که بین بخش­های مختلف ساختمان هوشمند هماهنگی صورت گیرد، با سختی­‌هایی مواجه بود چرا که نیاز به سیم­‌کشی بیشتر، استفاده از سنسورها و محرک‌های نظارتی بیشتر، سختی روند کار را به دنبال داشت؛ طراحان و متخصصان می­‌بایست انبوهی از سیم را به کار ببرند و تجهیزات بیشتری هم مورد استفاده­‌شان قرار می­گرفت. در ضمن هزینه‌ها هم بالا می‌­رفت و مهمتر از همه احتمال بروز خطراتی از قبیل آتش­سوزی هم وجود داشت. ولی پروتکل KNX همه این مشکلات را برطرف کرد. در حقیقت، این پروتکل پلی ساده بین تمام قسمت­‌های یک خانه هوشمند ایجاد کرده و علاوه بر موفقیت در کاهش مصرف انرژی و هزینه‌ها، سهولت در عملکرد بخش­‌های مختلف را هم به دنبال داشته است.

جمع­‌بندی

حتما متوجه شده اید که هوشمندسازی ساختمان امروزه یکی از به روزترین تکنولوژی‌های صنعت ساختمان می‌باشد، به صورتی که ساختمان‌های امروز ناگزیر استفاده از این تکنولوژی‌ها می‌باشند. مساله اصلی این است که ما چرا و چگونه می­توانیم ساختمان خود را هوشمند کنیم. مرکز آموزش مهندسی MeM  دوره‌ای برای شما فراگیران عزیز در نظر گرفته است با عنوان هوشمندسازی ساختمان BMS یا Building Management System  که سعی دارد تا بر پایه پروتکل KNX که یکی از پرکاربردترین پروتکل های این صنعت می باشد، شما را برای ورود به بازار کار BMS آماده کند، بازار کاری که امروزه یکی از پرسودترین بازار کارهای صنعت ساختمان می‌باشد.